CẢNH GIÁC VỚI BỆNH THIẾU MÁU

Bệnh thiếu máu được định nghĩa theo hai cách: Có một số lượng hồng cầu thấp hơn bình thường. Có một số lượng hemoglobin ít hơn bình thường (hemoglobin là một phần của hồng cầu mang oxi). Khi không đủ hồng cầu hoặc có ít hemoglobin, máu sẽ không thể mang đủ oxi tới các cơ quan của cơ thể. Bệnh này không chừa một ai kể cả nam giới, phụ nữ và trẻ em. Người gầy hay mập cũng khó đoán biết được bệnh.

Nhận biết bệnh thiếu máu

Nếu thường xuyên mệt mỏi dù đã ngủ nhiều hay cảm giác thiếu năng lượng để làm các việc hàng ngày, bạn có nguy cơ bị thiếu máu. Đây cũng có thể là thủ phạm giấu mặt cho triệu chứng trí nhớ kém và tâm trạng lúc vui lúc buồn.

Triệu chứng của bệnh rất đa dạng. Có thể khó nhận biết vì trường hợp thiếu máu nhẹ thường không có triệu chứng. Một số triệu chứng có thể đe dọa mạng sống như yếu mệt, chóng mặt, da xanh tái, đau đầu, tay chân tê dại hoặc lạnh, nhiệt độ cơ thể thấp. Người bị thiếu máu có ít oxi trong máu. Vì thế, tim của họ phải làm việc nhiều hơn để bơm đủ oxi cho các cơ quan quan trọng trong cơ thể. Triệu chứng thể hiện ra ngoài là rối loạn nhịp tim, hụt hơi và đau ở ngực.

Những đối tượng có nguy cơ cao

Trẻ em dưới hai tuổi có nguy cơ bị thiếu máu khi chế độ ăn thiếu chất sắt. Trẻ thiếu máu do thiếu sắt có thể có cảm giác thèm ăn những thứ kì lạ như đá, đất sét. Bác sĩ nhi sẽ kiểm tra trẻ em khi có dấu hiệu thiếu máu. Nếu không chữa trị, thiếu máu nặng có thể ảnh hưởng đến phát triển não bộ của trẻ.

Phụ nữ và những người mắc bệnh kinh niên như bệnh thận cũng có nguy cơ này. Nguyên nhân do phụ nữ có chu kỳ “kinh nguyệt” nên sẽ mất nhiều máu. Trong thai kỳ cũng làm thay đổi lượng máu trong cơ thể. Người mắc bệnh kinh niên có thể gây ảnh hưởng đến sản xuất hồng cầu. Ngay cả ở tuổi teen, nếu thấy mệt mỏi thường xuyên, hãy nghĩ đến khả năng bị thiếu máu. Một số trẻ phát triển quá nhanh có thể thiếu máu do thiếu sắt. Trẻ em gái có nguy cơ cao hơn do có chu kỳ “Kinh hàng tháng”.

Các dạng khác nhau của thiếu máu

Thiếu máu do thiếu sắt: Đây là thể thông thường nhất của thiếu máu do không đủ lượng sắt trong máu. Sắt là thành phần chính của hemoglobin. Thiếu máu có thể do chế độ ăn thiếu sắt hoặc do mất máu.

 Thiếu máu tán huyết: Loại thiếu máu này xảy ra khi hồng cầu bị phá hủy hoặc thương tổn do nhiễm trùng, do thuốc hoặc di truyền.

Thiếu máu do thiếu vitamin B12: Loại thiếu máu này xảy ra khi dạ dày và ruột kém hấp thu vitamin B12.

Thiếu máu gây ra do sự bất thường của hồng cầu do di truyền: thường là hồng cầu hình liềm và thalassemia.

Thalassemia là một nhóm của thiếu máu gây nên bởi sự bất thường cùa hemoglobin. Các thể của thalassemia thường nhẹ, nhưng có một số trường hợp có thể đe dọa tính mạng ở trẻ em.

Chẩn đoán bệnh thiếu máu

Chỉ cần 1 xét nghiệm đơn giản và rẻ tiền đó là :

Xét nghiệm huyết đồ: cho biết số lượng và hình thái tế bào hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu và huyết sắc tố. Đồng thời biết được kích thước trung bình, thay đổi kích thước, khối lượng và nồng độ hemoglobin trong các tế bào hồng cầu.

Ngăn ngừa và điều trị:

Bạn có thể ngăn ngừa một số loại thiếu máu bằng chế độ ăn uống khỏe mạnh. Thực phẩm chứa sắt bao gồm: thịt nạc đỏ, gan, cá, các loại đậu, rau lá xanh đậm. Đồng thời bạn ăn các thực phẩm có vitamin B12 và axit folic như trứng, các sản phẩm từ sữa, cải bó xôi và chuối.

Thuốc bổ sung: nếu cung cấp bằng thực phẩm không đủ, bạn có thể uống viên thuốc săt. Nên uống thuốc trong và sau khi ăn, kèm với thực phẩm giàu vitamin C (cam, quýt) để giúp hấp thu sắt. Không uống viên sắt chung với viên canxi, cà phê, trà vì chúng ngăn cản hấp thu sắt. Nên uống theo dướng dẫn của bác sĩ vì uống quá liều có thể gây hại gan, tim và tuyến tụy.

Chữa trị sâu: khi thiếu máu nặng, cần truyền máu cùng nhóm. Nếu cơ thể không sản xuất đủ hồng cầu, có thể chữa bằng cấy ghép tủy xương hay máu từ cuống rốn. Tế bào máu bị phá hủy quá nhanh, cần điều trị huyết tương hay cắt lách.