NHŨ ẢNH, TẦM QUAN TRỌNG CỦA NHŨ ẢNH TRONG PHÁT HIỆN UNG THƯ VÚ

Nhũ ảnh là hình ảnh X quang tuyến vú được sử dụng để tầm soát ung thư vú. Nhũ ảnh là một trong những phương pháp đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện sớm ung thư vú và giúp làm giảm tỉ lệ tử vong do ung thư vú.

NHŨ ẢNH, TẦM QUAN TRỌNG

CỦA NHŨ ẢNH TRONG PHÁT HIỆN UNG THƯ VÚ

           

Nhũ ảnh là hình ảnh X quang tuyến vú được sử dụng để tầm soát ung thư vú. Nhũ ảnh là một trong những phương pháp đóng vai trò rất quan trọng trong việc phát hiện sớm ung thư vú và giúp làm giảm tỉ lệ tử vong do ung thư vú.

ªTại sao phải chụp nhũ ảnh:

      Bệnh nguyên thật sự của ung thư vú đến nay vẫn chưa rõ. Tuy nhiên có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ phát sinh bệnh đã được chứng minh như dậy thì sớm, mãn kinh muộn, mang thai trễ và di truyền. Nguy cơ ung thư vú tăng 2,3 lần nếu người phụ nữ có mẹ hoặc chị hoặc con gái bị ung thư vú và tăng 14 lần nếu cả mẹ và chị bị ung thư vú. Tổn thương tăng sản không điển hình của ống tuyến cũng làm tăng nguy cơ ung thư vú gấp 5 lần.

      Để chẩn đoán chính xác ung thư vú, cần phải phối hợp giữa khám lâm sàng, chụp nhũ ảnh, siêu âm và sinh thiết vú. Mỗi phương pháp đều có những giá trị và hạn chế nhất định. Khoảng 50 năm về trước, khám vú là phương pháp duy nhất giúp chẩn đoán ung thư vú. Tuy nhiên trong những năm gần đây với những tiến bộ trong kỷ thuật chẩn đoán hình ảnh thì khám vú không còn là tiêu chuẩn chính để chẩn đoán một khối u vú vì những hạn chế, thiếu sót khách quan khó tránh khỏi.

           Nhũ ảnh là phương pháp giúp chẩn đoán ung thư vú giai đoạn sớm với độ nhạy và độ đặc hiệu cao. Nhũ ảnh có thể phát hiện ung thư vú nhiều năm trước khi có biểu hiện trênlâm sàng. Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh tỷ lệ tử vong của ung thư vú giảm 30% nếu có tầm soát nhũ ảnh mỗi hai năm. Do đó, nhũ ảnh là một xét nghiệm sàng lọc thường qui đã được đưa vào chương trình chăm sóc sức khoẻ cho phụ nữ >40 tuổi ở nhiều quốc gia đã phát triển. Tỷ lệ âm tính giả của nhũ ảnh theo tác giả Homer (1988) thay đổi từ 5%-15%. Điều này có nghĩa là có 5%-15% các trường hợp ung thư vú không được phát hiện trên nhũ ảnh. Tỷ lệ âm tính giả của nhũ ảnh cao thường gặp ở những người mô tuyến còn quá đặc. Do cần đó cần phối hợp với siêu âm vú để giảm tỷ lệ âm tính giả này.

      Nếu bác sĩ chẩn đoán hình ảnh nghi ngờ có bất thường trên hình chụp nhũ ảnh của bạn, họ có thể đề nghị chụp thêm các hình bổ sung, bao gồm chụp ép hoặc phóng đại tuyến vú, cũng như làm thêm siêu âm hoặc sinh thiết lấy một mẫu mô vú để xét nghiệm. Một số trường hợp cần chụp cộng hưởng từ (MRI) chẩn đoán nếu hình chụp nhũ ảnh và siêu âm hiện tại không phát hiện tổn thương gì, và không xác định được nguyên nhân gây ra những thay đổi hay bất thường của tuyến vú.

      Sinh thiết khối u vú nghi ngờ là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán xác định và giúp quyết định thái độ xử trí trên lâm sàng. Chọc hút bằng kim nhỏ (FNA) là một phương pháp đơn giản, dễ thực hiện ngay tại phòng khám ngoại trú nhưng đem lại hiệu quả thật sự.

ªChuẩn bị gì trước khi chụp nhũ ảnh?

-        Khi nào bắt đầu chụp nhũ ảnh tầm soát?

·        Đối với nhóm phụ nữ có nguy cơ ung thư vú trung bình.Nhiều phụ nữ bắt đầu chụp nhũ ảnh ở tuổi 40 và chụp lại mỗi 1-2 năm.

·        Đối với nhóm phụ nữ có nguy cơ ung thư vú cao.Phụ nữ có nguy cơ bị ung thư vú cao có thể sẽ có lợi khi chụp nhũ ảnh tầm soát trước 40 tuổi. Hãy nói chuyện với bác sĩ về phác đồ chụp nhũ ảnh cho riêng bạn. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như gia đình đã có người bị ung thư vú, bác sĩ có thể đề nghị bạn nên chụp cộng hưởng từ (MRI) kết hợp với chụp nhũ ảnh.

FLưu ý:

          Nên chọn thời điểm chụp để tuyến vú của bạn ít bị đau nhất.Nếu bạn chưa mãn kinh thì thường là trong tuần lễ sau khi hành kinh. Ngực của bạn dễ bị đau nhất vào tuần lễ trước và trong khi hành kinh.

·      Các yếu tố nguy cơ của ung thư vú:

           Tuổi già: 66% phụ nữ lớn hơn 50t.

           Màu da: trắng > đen, Do Thái, nữ tu và tầng lớp cao.

           Tuổi có kinh đầu tiên sớm. Tuổi mãn kinh trễ. Tuổi sanh con đầu tiên >30t, Không con.

           Trọng lượng cơ thể sau mãn kinh béo phì.

           Nguy cơ x 5 lần khi đã mổ ung thư vú một bên.

           Tiền căn ung thư vú của gia đình: là mối liên quan giá trị nhất là ung thư xảy ra trước mãn kinh và 2 bên vú. Nguy cơ x2 khi mẹ hoặc chị bị ung thư, x3 nếu cả hai cùng mắc bệnh.

           Tiền căn ung thư khác của gia đình: buồng trứng, nội mạc tử cung.

           Nguy cơ thấp đối với người châu Á, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Châu Phi, cắt buồng trứng.

ª Độ đặc hiệu của nhũ ảnh.

          Chỉ đặc hiệu trong một số trường hợp;

-      Lành tính:nang dầu điển hình, hamartome, bướu mỡ, bướu sợi tuyến điển hình, hạch trong vú.

-      Lành và ác tính:tổn thương hình gai, vôi hóa.

-      Ác tính:cụm vôi hóa li ti trong lòng ống.

Bài viết chi tiết: Tải về